Jaka jest rola paska rozrządu?
Dlaczego pasek zębaty jest tak ważnym elementem, którego awaria ma tak daleko idące konsekwencje, zależy od jego funkcji. Pasek zębaty przenosi ruch obrotowy wału korbowego, który znajduje się w dolnej części bloku silnika, na wałek rozrządu (lub wałki rozrządu - w zależności od silnika), który w większości przypadków znajduje się u góry głowicy cylindrów. Zadaniem wałka rozrządu jest otwieranie i zamykanie zaworów wlotowych i wylotowych. Aby silnik działał poprawnie i wszystkie cykle robocze mogły być wykonane poprawnie, zawory nie mogą oczywiście być otwierane lub zamykane arbitralnie. Pasek zębaty synchronizuje przebieg między wałem korbowym a wałkiem rozrządu, pomagając w ten sposób zapewnić, że zawory otwierają się i zamykają we właściwej sekwencji czasowej.
Co się stanie, jeśli pasek zębaty będzie uszkodzony?
Jeśli pasek rozrządu jest uszkodzony, rozrząd nie jest już prawidłowy lub wałek rozrządu po prostu przestaje być napędzany. Wtedy otwartych zaworów nie można już zamknąć na czas. Ponieważ zawór jest otwarty tylko dlatego, że jest dociskany przez krzywkę wałka rozrządu, zawór nie może poruszać się w górę i jest uderzony z pełną siłą przez tłok o dużej prędkości. Zwykle powoduje to, że zawór wygina się, a nawet pęka.
Wynik: silnik nie może już wytworzyć wystarczającego ciśnienia w komorze spalania i zatrzymuje się. Wszystko dzieje się w ciągu kilku sekund. Silnik zepsuł się, zanim kierowca zdążył nawet dostać kluczyk do stacyjki.
W najlepszym przypadku tylko kilka zaworów wygina się po uszkodzeniu paska zębatego. Ale aby je wymienić, wysiłek naprawczy jest dość wysoki. Aby móc zainstalować nowe zawory, głowicę cylindrów należy oddzielić od bloku silnika. Nawet w przypadku prostych silników oznacza to dużo czasu, a co za tym idzie także wysokie koszty - koszty naprawy w czterocyfrowym zakresie są raczej regułą niż wyjątkiem.
Jednak w zależności od konstrukcji silnika lub prędkości w momencie wystąpienia uszkodzenia inne części mogą się zepsuć niż tylko zawory. Ponieważ żelazny tłok nie pochłania uderzenia, może to również wpłynąć na korbowody między tłokiem a wałem korbowym, podobnie jak łożyska korbowodu. To samo dotyczy wału korbowego i jego przechowywania.
Nawet głowica cylindra może zostać uszkodzona. Ponieważ zawory przenoszą również siłę uderzenia - nawet jeśli się zginają - gniazda zaworów, prowadnice zaworów, wahacze lub wałki rozrządu i łożyska wałków rozrządu mogą również zostać uszkodzone. Jeśli zawór pęka i lata w komorze spalania, powoduje to również uszkodzenie bloku silnika.
Jakie są przyczyny uszkodzenia paska rozrządu?
Paski rozrządu są narażone na duże obciążenia rozciągające i ściskające, a także na stałe różnice temperatur. W pewnym momencie materiał staje się porowaty, a pasek zębaty może się podrzeć. Nawiasem mówiąc, pęknięcie paska nie zawsze powoduje, że wałek rozrządu nie jest już prawidłowo napędzany. Może być również wystarczające, że pasek zębaty cierpi na utratę zębów, co oznacza, że poszczególne zęby są odrywane. Wadliwe elementy mocujące mogą również powodować uszkodzenie paska rozrządu. Wadliwy napinacz paska może zapewnić, że pasek zębaty nie jest już wystarczająco napięty, odczuwa się go przez trzepotliwy dźwięk i w pewnym momencie przeskakuje. Zużyta pompa wodna lub uszkodzone koło pasowe może również powodować przeskakiwanie paska zębatego lub utratę części zębów. Dlatego pasek rozrządu należy zawsze wymieniać w odstępach czasu określonych przez producenta - łącznie ze wszystkimi elementami mocującymi. Chroni to nie tylko nerwy kierowcy, ale przede wszystkim portfel.
Sposoby dzięki którym można zapobiec usterce:
• Należy ściśle przestrzegać odstępu wymiany paska zębatego. Dokładny interwał wymiany można znaleźć w instrukcji lub zapytać w zaufanym warsztacie.
• Ważne jest, aby wszystkie niezbędne mocowania napędu pasowego były zawsze wymieniane podczas wymiany paska rozrządu. Jeśli nie zostanie to zrobione, a element ulegnie awarii, nowy pasek zębaty może również zostać poważnie uszkodzony.
• Przy zakupie używanego samochodu zawsze zwracaj uwagę na wiek i przebieg paska rozrządu. Jeśli nie ma informacji o tym, kiedy pasek rozrządu został wymieniony, należy go wymienić natychmiast po zakupie. Nawiasem mówiąc, jest to również dobry argument negocjacyjny, aby obniżyć cenę samochodu.
• Pasek rozrządu powinien zawsze wymieniać wyłącznie specjalistyczny warsztat. Z jednej strony często potrzebne są drogie narzędzia specjalne, z drugiej strony nawet niewielki błąd przy pierwszym uruchomieniu może spowodować wymienione szkody - ostatecznie nic nie oszczędziłeś.
• W przypadku nietypowych dźwięków z obszaru napędu pasowego należy natychmiast skonsultować się z warsztatem. Jeszcze lepiej jest zadzwonić bezpośrednio do serwisu awaryjnego.