Maszyny budowlane to urządzenia i pojazdy używane podczas wykonywania prac budowlanych związanych z przebudową, montażem, remontem lub rozbiórką obiektu budowlanego, itp. Prace budowlane to procesy bardzo złożone technicznie. W związku z tym wymagają zastosowania wielu różnych rodzajów maszyn. To z kolei oznacza, że na rynku dostępnych jest bardzo wiele typów maszyn o różnej budowie i przeznaczeniu na placu budowy.
Maszyny budowlane można więc podzielić pod względem ich zastosowania. Pierwszą grupą są maszyny do wykonywania robót ziemnych. Mają one za zadanie oddzielanie, zasypywanie, załadunek urobku, itp. Posiadają one różne podwozia oraz zapewniają ruch ciągły lub przerywany. Do grona takich maszyn można zaliczyć koparki, ładowarki łyżwowe, maszyny do płaskiego odspajania gruntu (do tego grona można zaliczyć spycharki, zgarniarki, równiarki, zrywarki), maszyny do zagęszczania gruntu (walce, zagęszczarki, ubijaki, ubijarki).
Kolejna grupa to maszyny budowlane do robót drogowych związanych z przygotowywaniem podłoża, wylewaniem i utwardzaniem asfaltu, itp. Do tej grupy zalicza się rozściełacze do asfaltu, stabilizatory podłoża, a także frezarki asfaltu.
Bardzo ważne są maszyny do odwadniania oraz hydromechanizacji polegającej na wykorzystywaniu wody w pracach budowlanych. W tym gronie znajdują się pompy, pogłębiarki, rurociągi, zestawy igłofiltrowe i igłostudzienne, filtry studzienne, wiertnice i urządzenia wiertnicze, wodomiotacze, ssawniki, zagęszczacze oraz oddzielacze urobku.
Są to tylko przykłady konkretnych maszyn budowlanych. Warto też pamiętać o grupach urządzeń, takich jak maszyny do robót palowych, przeróbki kruszyw, produkcji i transportu betonu, robót zbrojarskich, transportu samochodowego, transportu bliskiego, robót wykończeniowych. Stosowane są też narzędzia zmechanizowane i urządzenia pomocnicze.
Jak widać ilość maszyn budowlanych jest ogromna, więc cała grupa jest bardzo złożona i trudno jest znaleźć jedną wspólną definicję tych urządzeń, ponieważ każde z nich ma inne zastosowania.
