Wartburgi – samochody produkowane w latach 1956-1991 w fabryce VEB Autromobilwerk Eisenach w Niemczech, a dokładnie w dawnej Niemieckiej Republice Demokratycznej. Sama fabryka, zlokalizowana u podnóża zamku warownego Wartburg, produkowała samochody jeszcze przed I wojną światową, a pierwsze samochody z Eisenach pojawiły się jeszcze w XIX wieku!
Miasto, w którym powstawały Wartburg (a także inne samochody m.in. brytyjski model Dixi i niemieckie BMW), odznaczyło się na kartach historii nie tylko motoryzacji. W Eisenach uczył się inicjator reformacji – Marcin Luter, a później ukrywał się przez kilka lat pobliskim zamku Wartburg pod ochroną Fryderyka III Mądrego , w tym czasie powstał jego przekład Nowego Testamentu na język niemiecki.
Eisenach jest także znane z tego, że to właśnie w tym mieście urodził się i wychował jeden z największych organistów i kompozytorów epoki baroku – Johann Sebastian Bach.
Wróćmy jednak do rodziny samochodów Wartburg. Pierwszym modelem wyprodukowanym w VEB Autromobilwerk Eisenach był model Wartburg 1000 (produkowany w latach 1956-1968 w 5 typach nadwozia: sedan, kombi, pick-up, coupe, kabriolet) oznaczany także jako Wartburg 311, oparty pod względem technicznym na samochodzie IFA F9. Wartburg 1000 występował w różnych wersjach nadwoziowych takich jak czterodrzwiowy sedan, trzydrzwiowe kombi i pięciodrzwiowe kombi – Camping, dwudrzwiowy pick-up – Trans, przepiękne dwudrzwiowe coupe i dwudrzwiowy kabriolet, a także wersja Sport (Wartburg 313), czy też luksusowa limuzyna z otwieranym dachem.
Kilka lat później przeprowadzono niewielki facelidting i poprawiono technologię produkcji.
Zmodyfikowaną wersją modelu 311 był Wartburg 312 z mocniejszym silnikiem i zmianą dotyczącą detali wnętrza, a potem Wartburg 312/1 z poprawionym zawieszeniem i ramą nośną samochodu.
W latach pięćdziesiątych Wartburgi cieszyły się dużą popularnością i były atrakcyjnie wizualnie, z czasem jednak model stawał się coraz bardziej archaiczny. Dlatego w wyniku prowadzonych prac z wykorzystaniem technologicznego postępu motoryzacji, z 1966 roku zaprezentowano bardzo nowoczesny wizualnie model Wartburg 353 (produkowany aż do 1988 roku), początkowo nazwany Der neue 1000, z charakterystycznym kanciastym nadwoziem i zwiększoną przestrzenią pasażerską. Model oferowany był jako czterodrzwiowy sedan (353 Limuzyna),pięciodrzwiowe kombi (353 Tourist) oraz praktyczny dwudrzwiowy pick-up (353 Trans). W tej wersji były montowane silniki o mocy od 45 do 50KM, dzięki czemu prędkość maksymalna wynosiła 125-130 km/h.
Ostatnim modelem był stworzony przy współpracy z Volkswagenem model Wartburg 1.3, wyposażony w czterosuwowy silnik VW, 4-biegową skrzynię biegów, zmieniono też (względem modelu 353) wiele elementów nadwozia, poprawiono wyposażenie wnętrza. Wartburg 1.3 był dostępny w trzech wersjach nadwozia – Limousine, Tourist (kombi) i Trans (pick-up). Niestety model ten nie uratował sprzedaży, na decyzję o zakończeniu produkcji Wartburgów wpłynął też napływ tanich, używanych samochodów z zachodu (po upadku Muru Berlińskiego). A fabryka w Eisenach została wykupiona przez koncern General Motors i obecnie produkuje się w niej różne modele Opla.
